Những Vấn Đề Ô Tô Dễ Gặp Phải Vào Mùa Hè – Cảnh Báo và Cách Phòng Tránh

Động Cơ và Hệ Thống Làm Mát

Một trong những lỗi ô tô mùa hè nghiêm trọng nhất là động cơ quá nhiệt. Khi nhiệt độ môi trường tăng cao (có thể trên 40°C), động cơ sinh nhiều nhiệt hơn và dễ vượt mức an toàn. Trang VOV cho biết “động cơ sinh nhiệt dư thừa, nếu không được kịp thời làm mát sẽ dẫn đến hiện tượng bị quá nhiệt, nguy cơ cháy nổ cao”. Nguyên nhân phổ biến là hệ thống làm mát kém hiệu quả: nước làm mát bị hao hụt do rò rỉ hoặc bị tắc nghẽn (ví dụ két nước bị cặn bẩn), khiến quá trình tuần hoàn dung dịch mát bị gián đoạn. Khi thiếu dung dịch làm mát, động cơ sẽ nóng lên nhanh hơn bình thường.

Ngoài ra, thiếu dầu động cơ hoặc dầu lâu ngày không thay cũng khiến máy nhanh quá nhiệt. Dầu động cơ không chỉ bôi trơn mà còn giúp làm mát các chi tiết bên trong; nếu lượng dầu thấp hoặc bơm dầu hỏng, động cơ sẽ chịu nhiệt lớn hơn. Các hãng xe khuyến cáo nên thay dầu định kỳ sau mỗi 5.000–10.000 km và kiểm tra mức dầu thường xuyên để đảm bảo hiệu suất làm mát. Nếu để xe chạy quá lâu mà không thay dầu, nhiệt độ động cơ tăng cao có thể làm hư hại chi tiết máy.

Một điểm cần lưu ý khác là quạt gió và két tản nhiệt: nếu quạt tản nhiệt bị hư hoặc két nước bị nghẹt bụi bẩn, luồng không khí mát sẽ không đủ làm mát dung dịch, dẫn đến nguy cơ quá tải nhiệt. Do đó, khi vào mùa nóng, chủ xe nên kiểm tra định kỳ két nước, quạt gió tản nhiệt và các ống dẫn. Quan sát đèn báo nhiệt độ trên taplo; nếu kim báo tiến vào vùng màu đỏ, cần dừng xe ngay để kiểm tra và làm mát kịp thời.

Khuyến cáo bảo dưỡng – Bảo vệ:

Kiểm tra và bổ sung nước làm mát đầy đủ theo định kỳ; tránh để két nước cạn hoặc ống dẫn bị rò rỉ.

Thay dầu động cơ đúng thời hạn (sau 5.000–10.000 km hoặc theo khuyến cáo của nhà sản xuất).

Vệ sinh hoặc thay mới lọc gió két nước, két làm mát nếu bị bẩn; đảm bảo quạt gió hoạt động bình thường để đẩy nhiệt ra ngoài.

Hạn chế chạy xe liên tục ở vòng tua cao trong thời gian dài; khi leo dốc hoặc kẹt xe, nên tắt điều hòa (A/C) hoặc chuyển sang chế độ quạt gió để giảm tải cho động cơ.

Mùa hè động cơ sẽ phải hoạt động với nhiệt độ cao hơn

Hệ Thống Điều Hòa và Nội Thất

Độ ẩm tích tụ trong hệ thống điều hòa ô tô có thể tạo mùi hôi và nấm mốc (Ảnh minh họa). Vào mùa hè nóng ẩm, hệ thống điều hòa trên xe thường sinh ra mùi ẩm mốc khó chịu. Nguyên nhân là sau khi tắt máy, hơi lạnh còn đọng lại trong dàn lạnh và cabin đóng kín cửa sẽ tạo điều kiện tích tụ nước. Trang Dụng Cụ Rửa Xe chia sẻ: “khi tắt động cơ, hơi lạnh vẫn còn trong hệ thống điều hòa... khiến điều hòa bị tích hơi, tụ ẩm… lâu ngày gây nấm mốc”. Bụi bẩn trong khoang lái hoặc lọc gió bám lâu ngày cũng tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm mốc sinh sôi, sinh mùi hôi ảnh hưởng sức khỏe.

Để ngăn ngừa mùi hôi và nấm mốc, chủ xe nên vệ sinh điều hòa xe hơi định kỳ. Hà Thành Garage khuyến cáo nên làm sạch dàn lạnh và thay lọc gió cabin khoảng 6–12 tháng một lần, tùy điều kiện sử dụng. Nếu kéo dài quá lâu, bụi và nấm mốc tích tụ sẽ làm giảm hiệu quả làm lạnh và sinh mùi hôi khó chịu. Sau mỗi chuyến đi, nên bật quạt gió (chế độ lấy gió ngoài, không bật lạnh) ở mức cao trong 5–10 phút trước khi tắt máy; động tác này giúp đẩy hơi ẩm trong dàn lạnh ra ngoài, hạn chế nấm mốc phát triển. Ngoài ra, để chống mùi ẩm mốc, bạn có thể bật chế độ lấy gió ngoài khoảng 3–5 phút trước khi dừng xe và tắt điều hòa, để cân bằng nhiệt và làm khô hệ thống.

Cùng với đó, cần giữ khoang lái khô ráo, sạch sẽ: hạn chế để nước đọng trên ghế, thảm; nếu xe bị ướt mưa, nên lau khô ngay. Một số mẹo đơn giản giúp ngăn mùi ẩm mốc là mở hé cửa xe hoặc bật chế độ gió ngoài trước khi tắt máy để trao đổi không khí.

Khuyến cáo bảo dưỡng – Sử dụng:

Vệ sinh và thay lọc gió điều hòa định kỳ để bụi, mùi ẩm không tắc nghẽn hệ thống. 

Sử dụng dung dịch kháng khuẩn chuyên dụng hoặc xịt khử mùi cho dàn lạnh nếu phát hiện mùi hôi.

Mở cửa sổ hoặc bật quạt sau khi tắt điều hòa để cân bằng nhiệt và độ ẩm trong xe.

Giữ nội thất sạch sẽ: không để thức ăn, rác hay nước đọng trên xe để tránh nấm mốc và vi khuẩn phát triển.

Bạn nên vệ sinh điều hòa để điều hòa hoạt động hiệu quả

Lốp Xe

Lốp xe chịu áp lực lớn khi nhiệt độ tăng cao, dễ dẫn đến hiện tượng nổ lốp (Ảnh minh họa). Nhiệt độ mùa hè và bề mặt đường nóng lên khiến áp suất lốp tăng nhanh. Khi mặt đường có thể lên đến 60°C, nhiệt độ tăng cao khiến “áp suất lốp tăng theo… nguy cơ nổ lốp cao” hơn nhiều so với điều kiện bình thường. Theo VietnamNet, thời tiết nóng làm áp suất lốp cao hơn bình thường rất nhiều, làm tăng nguy cơ tai nạn do nổ lốp.

Để đảm bảo an toàn, chủ xe cần kiểm tra và bơm hơi lốp đúng áp suất tiêu chuẩn của nhà sản xuất (ghi trên thành lốp hoặc trong sách hướng dẫn). Chuyên gia lưu ý, nếu áp suất quá cao, lốp căng cứng, phần giữa lốp chịu tải lớn dẫn đến mòn giữa nhanh và dễ nổ khi tải nặng hoặc nhiệt độ cao. Ngược lại, nếu áp suất quá thấp (lốp non hơi), diện tích tiếp xúc tăng, ma sát và nhiệt sinh ra nhiều hơn, làm gia tăng nguy cơ nổ lốp ở tốc độ cao.

Khuyến cáo bảo dưỡng – Kiểm tra:

Trước mỗi chuyến đi, dùng đồng hồ đo áp suất lốp để đảm bảo bơm đúng mức khuyến cá.

Không để lốp quá căng hoặc quá non hơi (có thể giảm bơm khoảng 0,1–0,2 bar nếu thường xuyên chạy ở nhiệt độ cao).

Kiểm tra gai lốp và săm lốp; thay mới nếu lốp đã mòn sâu hoặc có dấu hiệu rạn nứt để tránh nổ lốp.

Trang bị cảm biến áp suất lốp (TPMS) nếu có thể; thiết bị này cảnh báo kịp thời khi áp suất lốp thay đổi đột ngột do nhiệt độ biến động.

Tránh chở quá tải; nếu phải chở nặng, nên bơm thêm áp suất phù hợp theo hướng dẫn.

Trang bị cảm biến áp suất lốp để theo dõi 

Ắc Quy và Hệ Thống Điện

Nhiệt độ cao cũng là “kẻ thù” của bình ắc quy. Các chuyên gia cho rằng “quá nhiệt và quá nạp là 2 nguyên nhân chủ yếu khiến bình ắc quy dễ bị hết điện sớm”, đặc biệt trong mùa nóng. Nhiệt độ quá cao làm bay hơi dung dịch điện phân, thúc đẩy quá trình tự phóng điện và rút ngắn tuổi thọ bình. Vì thế, chủ xe nên kiểm tra mực nước điện phân (với bình nước) và làm sạch cực bình định kỳ. Nếu ô tô ít sử dụng hoặc để lâu ngoài nắng, nên sạc bổ sung ắc quy thường xuyên để tránh ắc quy bị chết. Bình ắc quy yếu sẽ khiến xe khởi động khó, điện các thiết bị kém ổn định. Nếu ắc quy đã dùng trên 2-3 năm, cần thay mới trước mùa nóng để tránh hết bình giữa đường.

Bên cạnh đó, mùa nắng nóng cũng gia tăng nguy cơ chập cháy hệ thống điện. Báo Xây Dựng cảnh báo: “Một trong những nguyên nhân phổ biến gây cháy xe ô tô là do lỗi hệ thống điện, quá tải ắc quy bởi hành vi 'độ' chế, lắp thêm thiết bị trên xe”. Lắp thêm thiết bị điện (như đèn LED, ampli lớn, điều hòa phụ) nếu không đúng thông số sẽ làm hệ thống điện bị quá tải và có thể đoản mạch. Những mối dây điện kém chất lượng hoặc bị mục do nhiệt cũng dễ gây chập khi độ ẩm cao.

Khuyến cáo bảo dưỡng – Sử dụng:

Kiểm tra, làm sạch và châm nước cất cho bình ắc quy nước đúng định mức. Với ắc quy kín khí, kiểm tra điện áp bình bằng đồng hồ định kỳ.

Thay ắc quy sau khoảng 2-3 năm hoặc khi phát hiện dấu hiệu yếu (đèn pha mờ, xe khởi động khó) để tránh mất điện đột ngột.

Tuyệt đối không độ thêm thiết bị điện lớn (loa, đèn…) không đúng kỹ thuật; nếu cần, nên lắp đặt tại gara uy tín đảm bảo công suất máy phát đủ tải.

Tránh để xe lâu không sử dụng dưới trời nắng gắt; nếu phải đậu ngoài, nên đỗ xe dưới bóng râm hoặc dùng tấm phủ nắng để hạn chế nhiệt độ khoang máy tăng cao.

Ác quy cũng là bộ phận dễ hư hỏng dưới thời tiết nắng nóng

Ngoại Thất (Sơn và Kính)

Mặt trời gay gắt mùa hè cũng gây hại đến lớp sơn và kính của xe. Theo Tiền Phong, ánh nắng mặt trời chứa tia cực tím (UV) trực tiếp “khiến sơn xe bị phai màu và thoái hóa” theo thời gian. Tia UV phá hủy liên kết giữa các phân tử sơn, làm bề mặt sơn mau mờ xỉn. Để bảo vệ ngoại thất, chủ xe nên phủ sáp, đánh bóng hoặc dùng phủ ceramic chống tia UV định kỳ, đồng thời tránh để xe ngoài nắng quá lâu. Sử dụng áo trùm xe hoặc bạt phủ khi đậu ngoài trời nắng gắt cũng giúp giảm thiểu tác động của ánh nắng lên bề mặt sơn. Ngoài ra, cần rửa xe thường xuyên để loại bỏ bụi bẩn, cặn phấn hoa, phân chim… trước khi chúng bám lâu và ăn mòn sơn khi gặp nhiệt độ cao.

Kính chắn gió và kính cửa cũng chịu áp lực từ nhiệt độ. Nhiệt độ cao làm kính xe giãn nở, trong khi nhiệt độ trong xe (do điều hòa) có thể thấp hơn nhiều, nên dễ gây sốc nhiệt làm kính rạn nứt. Các chuyên gia khuyến cáo nên bật điều hòa ở mức gió thấp lúc đầu, sau đó mới tăng dần (không vặn tối đa ngay khi khởi động). Việc này giúp kính từ từ hạ nhiệt thay vì chịu chênh lệch nhiệt đột ngột. Ngoài ra, hạn chế mở cửa hoặc đóng kín xe đột ngột khi xe đang có chênh lệch nhiệt độ lớn. Nên thường xuyên kiểm tra kính lái và thay mới nếu phát hiện vết nứt nhỏ để tránh lan rộng.

Khuyến cáo bảo dưỡng – Sử dụng:

Sử dụng tấm chắn nắng (sunshade) để che kính lái khi đậu xe dưới trời nắng gay gắt.

Bật điều hòa ở mức gió thấp ban đầu, tăng dần lên để kính không bị sốc nhiệt.

Đánh bóng kính định kỳ và kiểm tra khe nứt; thay kính mới ngay khi phát hiện hư hại.

Bảo vệ sơn bằng cách đậu xe nơi thoáng mát, dùng bạt phủ, tránh vật liệu nóng (nhựa, dầu ăn bắn) bám lên thân xe trong thời gian dài.

Tham khảo phương pháp dán phim cách nhiệt ô tô

Kết Luận

Mùa hè nắng nóng dễ khiến xe ô tô sinh nhiều sự cố nguy hiểm nếu không được chăm sóc đúng cách. Để bảo dưỡng ô tô mùa nóng hiệu quả và phòng tránh sự cố ô tô nắng nóng, chủ xe nên thực hiện bảo dưỡng định kỳ toàn diện: kiểm tra nước làm mát, thay dầu động cơ, vệ sinh điều hòa xe hơi, kiểm tra áp suất lốp, kiểm tra ắc quy và sử dụng các phụ kiện bảo vệ. Các việc cụ thể gồm: bổ sung nước làm mát định kỳ, thay dầu sau mỗi 5.000–10.000 km, vệ sinh điều hòa xe hơi thường xuyên, kiểm tra và bơm đủ áp suất lốp, thay ắc quy cũ hoặc yếu, cũng như sử dụng áo phủ xe hay tấm chắn nắng khi đậu ngoài trời. Bằng cách này, chủ xe sẽ yên tâm lái xe mà không lo xe hư hỏng bất thường trong mùa hè.

Amika - Đồng Hành Cùng Mọi Hành Trình Của Bạn!
📞 Hotline: 0932.363.000 - 0813.555.962
Cơ sở 1: 12 Hoàng Việt (450 đường C5 cũ), phường Quang Trung, Tp. Nam Định
Cơ sở 2: 145 Trần Thánh Tông, phường Quang Trung, Tp. Nam Định
👉 Truy cập website chính thức tại: https://amika.vn
Amika - Nâng Tầm Đẳng Cấp, Khẳng Định Phong Cách!

Tác giả: Trương Quốc Huy – Giám đốc Công ty Cổ phần Ô Tô Amika, kỹ sư ô tô tốt nghiệp Đại học Giao Thông Vận Tải Hà Nội, với hơn 10 năm kinh nghiệm chuyên sâu trong lĩnh vực độ xe và làm đẹp ô tô. Anh từng giành Giải Nhì cuộc thi thiết kế xe tiết kiệm nhiên liệu Honda 2012 và Giải Nhất độ âm thanh xe hơi EMMA 2024. Với sứ mệnh lan tỏa giá trị và tri thức ngành ô tô, anh Huy không ngừng phát triển thương hiệu Amika hướng tới quy mô toàn quốc, đồng thời truyền cảm hứng kinh doanh thành công cho cộng đồng yêu ô tô Việt Nam.